Alles wat je moet weten over ratten?
Een rat is pijlsnel en in dat korte moment dat ze voorbij komen razen kan enige verwarring ontstaan: was het nou een muis of een rat? Om uit te sluiten dat het niet om muizen gaat, zijn er verschillende zaken die kenschetsend zijn voor de rat. Allereerst kijk je naar de grootte van het beest. Is hij groter dan 15 centimeter? Dan is het vaak helder: het zal hoogstwaarschijnlijk om ratten gaan. Gezien het feit dat muizen niet groter dan 10 centimeter worden, is het aannemelijk dat het ratten betreft.
Een bruine rat is niet alleen bruin, maar ook grijzig van kleur. De vacht op de buik is iets lichter gekleurd. Op de borst prijkt soms een witte vlek. Het lichaam van een bruine rat kan wel 20 tot 30 centimeter worden. Dit is exclusief het meerekenen van de staart. De staart van de bruine rat is korter dan het lichaam, maar is toch wel aan de maat met 15 tot 25 centimeter. De staart van de bruine rat is nagenoeg kaal en telt om en nabij de 180 ringen. Kleine oortjes en een korte snuit zijn onderdeel van zijn spitse kop. De zwarte rat is bij lange na niet altijd zwart. De kleur kan namelijk variëren van zwart tot lichtbruin. Met een lengte van 15 tot 25 centimeter lang is de zwarte rat net een beetje kleiner dan zijn broertje; de bruine rat. De staart is grof geschat even lang als het lichaam. De ogen en oren van de zwarte rat zijn een tikkeltje groter dan die van de bruine rat.
Ondanks hun onmiskenbare gelijkenissen kan de bruine rat absoluut niet samenleven met de zwarte rat. Sterker nog: ze zullen elkaar doden als ze mekaar voor de voeten lopen. Ook de Woelrat komt in Nederland voor en wordt ook wel waterrat genoemd. Ook is er de Muskusrat. Beiden begeven ze zich graag in de buurt van water.Er zijn over de hele wereld ongeveer 70 verschillende soorten ratten. De verschillen in deze knaagdieren zitten in het formaat en de kleur van de vacht. Er komen zelfs ratten met veelkleurige ogen voor. Ook de staart kan van soort tot soort variëren in lengte.
Liever een blokje om
Bij het treffen van een rat loop je liever een blokje om. Ze lijken op het eerste oog misschien schattig en onschuldig, maar het zijn erg onhygiënische beesten. Mensen bestempelen ratten ook wel als het meest angstaanjagende ongedierte. Ben je een rat tegengekomen bij je in de buurt, dan is de kans groot dat het om een bruine rat of een zwarte rat ging. Deze twee soorten begeven zich graag nabij mensen. Niet om hun gezelschap, maar vanwege het aanwezige voedsel.
Ook in de manier van voortplanten bij de bruine rat zitten verschillen ten opzichte van die van de zwarte rat. Bij allebei de soorten zijn de pasgeboren ratten blind, naakt en roze van kleur. De bruine rat kan een leeftijd van ongeveer 4 jaar bereiken. De zwarte rat wordt ongeveer 3 jaar. In de praktijk haalt de rat deze leeftijd niet. Vaak wordt hij niet ouder dan 1,5 jaar. De vele natuurlijke vijanden van de rat zijn onder andere de uil, katten en ook marterachtigen.
Een vrouwtje is 3 weken zwanger en werpt 7 tot 12 jongen per keer. Met 5 a 6 weken zijn de nieuwe vrouwtjes geslachtsrijp. Als er voldoende voedsel tot hun beschikking staat, kunnen de bruine ratten iedere 4 tot 6 weken jongen krijgen. Dit gaat het hele jaar door. Ongewoon feitje: een bruine rat kan in een jaar tijd voor 2000 nakomelingen zorgen: exceptioneel! Het vrouwtje heeft geen tijd om op adem te komen na het werpen van een nestje, vaak is ze alweer zwanger terwijl ze nog de jongen uit het laatste netje voedt.
Voeding voor de rat
Een rat eet alles wat maar op zijn pad komt, maar voorkeuren hebben ze wel degelijk. Ze passen zich aan, aan het eten dat op dat moment in de omgeving voor handen is. Wat dat betreft zijn het dus geen moeilijke eters. Kliekjes die wij zonder blikken of blozen in de container kieperen, kan voor een rat echt een waar feestmaal zijn. Ratten knagen daarnaast ook graag en veel. Ook om hun tanden gezond te houden.
De rat heeft een voorkeur voor voedsel met een hoog eiwit of suiker gehalte: het zijn dus echte zoetekauwen. Granen, zaden, noten, slakken, kikkers en eieren van vogels, gaan er met gemak in. Ook met de afvalresten van vlees of vis maak je een rat ongekend blij. Wanneer er weinig voedsel in de buurt is knaagt een rat aan ongewone objecten. Hij zet ook regelmatig de aanval in op andere diersoorten, zoals muizen en kippen. De zogende vrouwtjes hebben een anticiperende blik en leggen soms een voedselvoorraad aan.
Help ik heb last van ratten in en rondom mijn woning
Ratten leven voornamelijk ‘s nacht en zijn behoorlijk slim, ze denken wel twee keer na voordat ze zich zichtbaar aan je maken. Als je een rat door je tuin hebt zien rennen, betekent dit niet direct dat hij je een huisbezoekje brengt. Het kan voorkomen dat de rat de woning aan nadere inspectie onderwerpt en zijn intrek neemt als het bevalt wat hij ziet.
Een rat zal zich graag verstoppen op de vochtige plekjes in een woning. Ook beschutte plekjes doen prima dienst. Kruipruimte en kelders zijn perfect. Als er ook nog voldoende voedsel aanwezig is, zal je nog maar moeilijk van hem af geraken. Heb je bezoek van een zwarte rat, dan is de zolder of dakgoot waarschijnlijk de uitverkoren plek om nesten te maken. De zwarte rat kan namelijk erg goed klimmen en schuwt hoger gelegen plekken dan ook niet gauw.
Ratten leven altijd dichtbij een voedselbron. Wil je een rat weren van je huis of tuin, ga dan ook zorgvuldig om met je afval. De plek waar jij je afval bewaart is voor de rat als een schatkamer. Berg daarom altijd het afval op in afgesloten containers. Wanneer je voedsel zoveel mogelijk bij ratten uit de buurt houdt, is de kans op ongedierte gering. Laat je de hondenbrokken ook niet slingeren? Deze worden niet zelden slecht afgesloten. Je kunt wel raden dat het ratten nu makkelijk wordt gemaakt.
Heb ik last van een rattenplaag? Hoe herken ik die
Is er sprake van een ware rattenplaag, dan zullen er slordige sporen worden achtergelaten door de rat.
De ratten knagen aan werkelijk alles. Je kan het zo gek niet bedenken en de rat knaagt eraan. Een rattennest is vaak moeilijk vindbaar. Achtergelaten materiaal afkomstig van de nesten kun je vaak wel vinden. Legio dingen die de rat op zijn pad tegenkomt worden hiervoor gebruikt. Bij een grote hoeveelheid uitwerpselen kun je er vergif op innemen dat de rat aanwezig was of nog nadeliger: is. Uitwerpselen zijn ongeveer twee centimeter lang en hebben de vorm van pinda. Een rat heeft vaak een vaste route. Een bruinachtig spoor zal uiteindelijk verklikkend werken door het typische buiksmeer dat de rat achterlaat. Soms kun je de ratten horen lopen over het plafond, voornamelijk in de nacht. Bij een rattenplaag zal je een sterke urine- of ammoniak bespeuren.
De rat wil je gelieve bestrijden, want hij sleept diverse ziektes met zich mee. Een voorbeeld is de ziekte van Weil. Ook voor andere dieren vormt de rat een potentieel gevaar. De varkenspest kunnen ze namelijk doorgeven. Bovendien knaagt de rat aan meubels en elektriciteitskabels, wat brandgevaarlijk is. Schakel dus een ongediertebestrijder in!
Beter voorkomen dan genezen
De rat is een onhygiënisch beest. Je ziet hem liever nog vandaag dan morgen zijn snor drukken. Een rat is slim, snel en goed in verstoppertje. Voorkom dat de rat zich settelt, gezien ze onveilige en ongewenste situaties kunnen veroorzaken. Voorkom ziektes en grote knaagschade door maatregelen te nemen. Hieronder zetten we een aantal te nemen maatregelen voor je uiteen.
Bewaar afval in afgesloten vuilnisemmers of containers. Neem een kat: misschien wel de meest effectieve ongediertebestrijder. Zorg er wel voor dat het voedsel van de kat goed is afgesloten, want de ratten eten ook graag kattenvoer. Dit geldt natuurlijk ook voor het voedsel van andere huisdieren. Plaats een rooster voor ventilatieopeningen. Zorg ervoor dat planten en struiken in de tuin kort gesnoeid zijn. Composthoop in de tuin? Maak deze dicht. Los problemen met het riool zo snel mogelijk op: daar begeven ratten zich graag.
Schakel een professional in!
Rattengif is erg gevaarlijk, helemaal voor kinderen of huisdieren. Spring altijd voorzichtig om met bestrijdingsmiddelen tegen ongedierte. Schakel de hulp in van een professionele ongediertebestrijder bij jou uit de buurt. Deze professionals hebben alle benodigde kennis over bestrijdingsmiddelen en hoe ze deze het beste in kunnen zetten.
